لامپ های کم مصرف به خصوص لامپ های ال ای دی، چراغ های SMD یا لامپ های COB دارای مزایای زیادی هستند که از جمله مزیت اصلی آنها مصرف برق پایین این لامپ ها می باشد. اما یکی از مشکلاتی که برخی از افراد با این لامپ ها دارند، چشمک زدن لامپ کم مصرف می‌باشد. در بیشتر موارد این مشکل به دلیل خود لامپ نیست . بلکه عوامل دیگری مانند کلیدها، سیم کشی ها و … است.
این مشکل در شب بسیار آزاردهنده است، به همین دلیل باید به دنبال راه هایی برای حل آن باشید. قبل از حل این مشکل، باید دلیل چشمک زدن لامپ کم مصرف را بررسی کنید و سپس سعی کنید مشکل را حل کنید. راه حل هایی زیادی برای حل این مشکل چشمک زدن وجود دارد که مشکل لامپ را حل می کند. در ادامه توضیح مختصری در مورد لامپ کم مصرف و همچنین دلیل چشمک زدن این لامپ ها پس از خاموش شدن را به شما معرفی می کنیم.
لامپ کم مصرف
لامپ کم مصرف نوعی لامپ مهتابی می باشد که در آن الکترون ها با هم برخورد می کنند و باعث تحریک اتم های جیوه و تولید تابش فرابنفش می شوند. پس از تولید پرتوهای فرابنفش، این پرتوها به فسفر برخورد کرده و نور مرئی تولید می کنند. استفاده از این لامپ ها در ساختمان به دلیل داشتن بخار جیوه خطرناک است و در صورت شکستن باید در و پنجره ها را باز کرده و محل مورد نظر را ترک کنید. به طور کلی چشمک زدن لامپ های کم مصرف یکی از مشکلات استفاده از این لامپ ها می باشد.
دلایل چشمک زدن لامپ های کم مصرف به عوامل مختلفی بستگی دارد و شدت آن متفاوت است. در مرحله اول باید وضعیت لامپ را بررسی کنید. سپس باید زمان چشمک زن و قطعات داخل مدار بررسی شود. در ادامه به 5 مورد از دلایل چشمک زدن لامپ کم مصرف و راحل این مشکل را بیان می کنیم.
مشکل در ترانسفورماتور
لامپ های کم مصرف از یک برد منبع تغذیه ساخته می شوند. ترانسفورماتور قطعه ای الکترومغناطیسی است که ولتاژ ورودی برق شهر را کاهش می دهد. حال اگر این قطعه در عملکرد خود نوسان داشته باشد و ولتاژ خروجی باکیفیت تولید نکند، لامپ کم مصرف شروع به چشمک زدن می کند. بهترین راه برای حل این مشکل تعویض ترانسفورماتور قدیمی است.
سیم کشی غیر صحیح
این مشکل مختص لامپ های کم مصرف نبوده بلکه در اکثر لامپ ها وجود دارد. سیم کشی لامپ ها و کلیدها به این صورت است که ابتدا فاز به کلید و فاز برگشت به لامپ وصل می شود. سیم نول نیز مستقیماً به لامپ متصل می شود. اگر روش سیم کشی صحیح رعایت نشود و فاز مستقیماً به لامپ وصل شود، لامپ کم مصرف به درستی کار نمی کند و شروع به چشمک زدن می کند. اگر دلیل چشمک زدن لامپ کم مصرف سیم کشی نادرست باشد، چاره ای جز جابجایی سیم فاز و نول با هم نیست. بهتر است کار را به یک برقکار یا سیم کش ساختمان بسپارید تا سیم کشی را به درستی انجام دهد.
کلید های چراغ دار
یکی دیگر از دلایلی که می تواند باعث چشمک زدن چراغ ها در هنگام خاموش شدن کلید شود، استفاده از کلیدهای چراغ دار می باشد. چراغ های داخل لامپ برای پیدا کردن کلید برق در تاریکی است. ساختار لامپ داخل کلید نوعی مقاومت بسیار بالاست که جریان بسیار کمی از لامپ داخل کلید می گذرد و باعث روشن شدن لامپ داخل کلید می شود. این جریان بسیار کم در برخی از لامپ های کم مصرف باعث فعال شدن مدار لامپ و شروع به چشمک زدن لامپ LED می شود.
برای رفع این مشکل کافیست کلید را باز کرده و لامپ داخل کلید را از مدار خارج کنید تا لامپ دیگر چشمک نزند.
مشکل با دیمر ها
کلید دیمر نوعی کلید می باشد که ولتاژ خروجی را از حداقل به حداکثر تنظیم می کند. (سوئیچ دیمر را می توانید به شیر آب در نظر گرفت، هر چه بیشتر باز کنید، آب بیشتری خارج می شود و برعکس) . مثلاً اگر در خانه کلید قابل تنظیم یا دارای دیمر داشته باشید، می توانید نور لامپ را تنظیم کنید. لامپ های قدیمی برای اتصال به دیمر مشکلی نداشتند اما لامپ های LED و کم مصرف معمولا با دیمر مشکل دارند و باعث چشمک زدن لامپ کم مصرف می شوند. در مدار داخلی دیمر یک قطعه الکتریکی به نام تریاک وجود دارد. وظیفه کلید تریاک در کلید دیمر جلوگیری از ورود مقداری از جریان متناوب شهر به داخل لامپ است. بنابراین با دیمر می توان روشنایی یک لامپ را کنترل کرد و به روشنایی دلخواه تغییر داد. گاهی اوقات ناسازگاری لامپ و دیمر استفاده شده باعث چشمک زدن لامپ می شود.
برای رفع این مشکل دیمر خود را باز کرده و به جای پل کلید نصب کنید، توجه داشته باشید که کلید داخل چراغ نداشته باشد، برای این کار حتما برق را قطع کنید.
معایب لامپ کم مصرف بی کیفیت
اگر به تازگی یک لامپ ال ای دی خریداری کرده اید و سپس برای مدت زمان کوتاهی شروع به چشمک زدن می کند، به این معنی است که لامپ شما بی کیفیت است. برخی از لامپ ها برای روشن شدن کامل و توقف چشمک زدن به دمای خاصی نیاز دارند. برای حل این مشکل باید لامپ خود را تعویض کنید و لامپ را از یک برند با کیفیت خریداری کنید.
خطرات چشمک زدن لامپ کم مصرف بر سلامتی
به طور کلی دو نوع چشمک زدن در لامپ ها کم مصرف وجود دارد، یکی به صورت چشمک زن قابل مشاهده یا قابل دیدن با چشم و دیگری چشمک زدن نامرئی یا غیر قابل مشاهده با چشم. بدیهی است که وقتی نور خروجی از یک منبع خاص به سرعت تغییر می کند، باعث ایجاد چشمک زدن مرئی می شود. چشمک زدن مرئی چیزی به گونه ایست که توسط چشمان ما قابل دیده می باشد.
نگرانی های بهداشتی و پزشکی در مورد پلک زدن در مواجهه با چشمک زدن قابل مشاهده وجود دارد. مواجهه کوتاه مدت با فرکانس هایی در محدوده فرکانس 3 تا 70 هرتز با تشنج های بیماری صرع همراه است و محتمل ترین بروز این نوع تشنج مربوط به محدوده فرکانس 15 تا 20 هرتز است. با توجه به اینکه از هر 4000 نفر 1 نفر به صرع حساس به نور مبتلا می شوند این موضوع به یک مسئله ایمنی عمومی تبدیل شده است.
البته چشمک زدن نامرئی نیز مشکل ساز است، البته نه به اندازه چشمک زدن مرئی. اگرچه این نوع چشمک زن از قبل وجود دارد، اما ما نمی توانیم آن را ببینیم. علائم آن شامل سرگیجه، سردرد، میگرن، اختلال تفکر و سایر علائم بیماری است.
با توجه به آنچه گفته شد مشخص می شود که باید برای رفع مشکل چراغ های کم مصرف چشمک زن اقدام کرد تا این خطرات احتمالی واقعی نشود و از آنها در امان بمانیم. بهترین گزینه خرید یک لامپ LED یا کم مصرف استاندارد است.
سخن پایانی
در برخی موارد علت چشمک زدن لامپ های ال ای دی به دلیل خرابی لامپ نیست، بلکه به دلیل سرپیچ، نصب اشتباه سیم های فاز و نول و غیره … می باشد که باید بررسی شود. با توجه به موارد ذکر شده در این مقاله و بدون داشتن تجربه تعمیر لامپ ال ای دی و کم مصرف می توانید با کمترین ابزار علت چشمک زدن لامپ را بیابید و نسبت به رفع آن اقدام کنید.
فروشگاه زینولایت
منابع