استفاده از نور در طراحی داخلی یکی از ضروری ترین اصولی است که مورد توجه طراحان دکوراسیون فضاهای داخلی قرار دارد. فرایند به کارگیری نور در زمینه های مختلفی از جمله نورپردازی معماری، نورپردازی دکور و کنترل نور انجام می شود. چنانچه این فرایند به درستی و مطابق اصول استاندارد انجام شود، می‌تواند علاوه بر روشنایی و خلق زیبایی های بصری در محیط مورد نظر، تاثیرات مثبتی بر سلامت روان و احساسات افراد داشته باشد. امروزه به کارگیری صحیح نور پس از خرید لامپ کم مصرف یا هر نوع لامپ دیگر در دکوراسیون داخل عاملی موثر در طراحی حجم، رنگ، بافت و برجسته کردن جزئیات طراحی به شمار می آید؛ در ادامه این مطلب به بررسی بیشتر اصول استفاده از نور در طراحی داخلی و چگونگی اعمال نور در فضاهای کوچک و بزرگ خواهیم پرداخت.
اصول نورپردازی در طراحی داخلی
اهمیت نورپردازی در طراحی داخلی ساختمان ها به قدری است که در برخی دانشکده های معماری روش های نورپردازی داخلی نیز تدریس می شود. بر همین اساس به منظور استفاده بهینه از انرژی، زیبا سازی و تاثیر گذاری بصری بهتر روی بیننده؛ نور پردازی در فضاهای داخلی باید مطابق با برخی اصول انجام گیرد که در ادامه به بررسی دو مورد از کاربردی ترین آنها خواهیم پرداخت؛
توزیع نور در طراحی داخلی
تناسب در توزیع نور در دکوراسیون داخلی جز مهمترین اصولی اجرایی نورپردازی به شمار می آید که می تواند موجب توجه بیشتر بیننده به جزئیات مورد نظر طراح شود. همچنین با جایگذاری صحیح منابع نوری مستقیم یا غیر مستقیم در نورپردازی داخلی می توان اهداف متعدد دیگری را نیز تامین نمود که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک به تعریف اجزا و تفکیک بخش های مختلف فضا
- استفاده مناسب از منابع نور و صرفه جویی در مصرف برق
- کوچک یا بزرگ نشان دادن فضای داخلی با تمرکز نور در بخش هایی خاص از دکوراسیون
برای داشتن چنین توزیع نور مناسبی در دکوراسیون لازم است تا مکان نصب و ترتیب چراغ ها به گونه ای باشد که نور کافی به بخش های بالایی دیوارها و سقف برسد و مکان یابی چراغ ها نیز در فواصل یکنواخت تعیین شود تا شدت روشنایی مورد نیاز در فضا ایجاد شود. به طور کلی می توان گفت که توزیع نور باید به طور محسوسی یکنواخت باشد و سرتاسر فضا به حد مناسبی روشن شود تا بخش های تاریک یا با نور خیره کننده و آزار دهنده در دکوراسیون به وجود نیاید.
نور در دکوراسیون چه اهمیتی دارد؟
ترکیب نور با دکوراسیون داخلی
از دیگر اصول مهم نورپردازی داخلی توجه به ترکیب صحیح نور با دکوراسیون است. می توان با استفاده از چنین ترکیبی، نورهایی غیر مستقیم و ملایم ایجاد کرد و فضایی آرامش بخش به وجود آورد. در برخی موارد این ترکیب می تواند با کمک نورهای مخفی که به صورت توکار استفاده می شود، انجام گیرد. علاوه بر آن با استفاده هوشمندانه از بازتاب نورهای سقفی یا دیواری بر روی اشیاء و دکوراسیون می توان به برجسته تر شدن برخی المان ها یا کوچک یا بزرگتر نشان دادن فضا نیز کمک کرد.
البته نباید فراموش کرد که نکته مهم در ترکیب نور و دکور، جهت دار بودن نور است. در یک طراحی نورپردازی داخلی باید ابتدا بخش هایی را که قرار است بر آنها تاکید بیشتری صورت گیرد، مشخص کرد و سپس با توجه به این اهداف از انواع لامپ های دیوار کوب، سقفی یا لوستر ها برای جلب توجه بیشتر و ایجاد هارمونی بین نور و دکوراسیون، استفاده نمود.
نور در طراحی داخلی فضاهای مختلف
همان طور که گفته شد؛ می توان با استفاده از نورپردازی تغییراتی ظاهری را در فضا ایجاد کرد، به گونه ای که با ایجاد خطای دید، فضا را بزرگ تر یا کوچکتر نشان داد. با توجه به این کاربری نور، نوع استفاده و طراحی نورپردازی داخلی نیز با توجه به وسعت محلی که قرار است طراحی شود، در برخی موارد متفاوت است. در ادامه به بررسی نحوه نورپردازی در فضاهای کوچک و بزرگ خواهیم پرداخت؛
نورپردازی برای فضاهای کوچک
توجه به برخی نکات در نورپردازی فضاهای کوچک موجب تغییرات بصری زیبا و کاربردی در چنین محیط های خواهد شد که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- برای بزرگتر نشان دادن فضا در محیط های کوچک بهتر است از رنگ های روشن استفاده نمایید
- در فضاهای کوچک استفاده از تکنیک نورپردازی کاربردی با تاکید بر المان های خاص می تواند زیبایی بصری بیشتری ایجاد نماید.
- از لامپ ها و منابع نوری استفاده کنید که ابعاد بزرگی نداشته و همچنین شدت پرتاب نور آزار دهنده ای نیز نداشته باشند
- استفاده از نوارها و ریسه های LED توکار برای نورپردازی داخلی فضاهای کوچک گزینه ای ایده آل به شمار می آید
- در نورپردازی داخلی منازل کوچک نباید از نورپردازی صحیح و اصولی آشپزخانه غافل شد. توجه به نور این بخش از خانه نقش مهمی در زیبایی بصری فضا خواهد داشت.
با رعایت این موارد و البته استفاده از مشورت افراد متخصص در زمینه نورپردازی می توان یک محیط هرچند کوچک را به فضایی آرامش بخش و زیبا تبدیل نمود.
نورپردازی برای فضاهای بزرگ
فضاهای بزرگ اغلب به گونه ای طراحی می شوند که فعالیت های متنوعی از مهمانی یا گردهمایی در آن ها امکان پذیر باشد و به همین دلیل باید نورپردازی نیز متناسب با این کاربرد ها انجام شود. نحوه استفاده از نور در چنینی محیط هایی هویت و سبک فضا را مشخص خواهد کرد و بر همین اساس با استفاده از چندین منبع نور مختلفی که از آن با عنوان لایه بندی نور نام برده می شود، می توان کار نورپردازی داخلی فضاهای بزرگ را به صورت اصولی انجام داد. این لایه بندی در سه بخش نورپردازی محیطی، تاکیدی و وظیفه ای انجام می شود که به طور مختصر می توان هر کدام از این لایه ها را صورت زیر بیان کرد:
- نورپردازی محیطی به معنای ایجاد یک روشنایی کلی در محیط برای روشن نمودن فضا می باشد
- نورپردازی وظیفه ای که در آن منبع نور به جای روشن کردن گوشه و کنار کل فضا، به شکلی متمرکز یک قسمت از محیط را روشن می کند. این لایه از نورپردازی برای افزایش وضوح بصری و جلوگیری از خستگی چشم انجام می شود.
- نور پردازی تاکیدی نیز لایه دیگر از نورپردازی داخلی است که برای برجسته کردن و تاکید بر بخش هایی خاص از فضا یا جلب توجه به المان هایی خاص انجام می شود.
نتیجه گیری
یکی از مهمترین بخش های طراحی داخلی انواع ساختمان ها توجه به نور در محیط است. امروزه طراحان با استفاده از نور در طراحی داخلی می توانند زیبایی های بی نظیری در دکور ایجاد نمایند؛ علاوه بر آن با استفاده صحیح از نور می توان تغییرات بصری متعددی از جمله کوچک یا بزرگ نشان دادن فضا یا تاکید بر بخش هایی خاص مورد نظر طراح را ایجاد نمود. در این مطلب تلاش شده است تا به صورت مختصر به بررسی این بخش از طراحی داخلی پرداخته شود؛ فراموش نکنید که برای داشتن یک نورپردازی مطلوب در فضای داخلی لازم است تا از مشورت افراد متخصص در این زمینه استفاده نمایید.
سوالات متداول
- توجه به نورپردازی داخلی چه اهمیتی دارد؟
استفاده صحیح از نور می تواند موجب تغییرات خلاقانه ای در فضای بصری شود و علاوه بر آن تاثیر زیادی در آرامش افراد و برجسته نمودن بخش ها و المان های خاص در محیط خواهد داشت.
- مهمترین اصول در نورپردازی داخلی کدامند؟
توجه به توزیع نور، استفاده اصولی از ترکیب نور و دکور