نورپردازی همواره یکی از مشکلات طراحی فضاهای کوچک بوده است و عدم رعایت برخی نکات در چنین محیط‌هایی موجب کوچک تر دیده شدن و کاهش زیبایی دکوراسیون داخلی خواهد شد. در ادامه این مطلب به معرفی برخی از مهمترین چالش‌هایی که در نورپردازی فضاهای کوچک وجود دارد، خواهیم پرداخت و راه کارهای داشتن یک طراحی اصولی و استفاده بهینه از نور این محیط‌ها را نیز مورد بررسی قرار می‌دهیم؛
چالش های نورپردازی در فضاهای کوچک
نورپردازی صحیح و اصولی عاملی مهم در ایجاد آرامش و زیباسازی هر محیط است؛ در یک فضای کوچک نیز برای داشتن نوری مناسب لازم است تا برخی نکات از جمله عدم استفاده از نورهای تیره یا کم مورد توجه قرار گیرند. به طور کلی در مقایسه با فضاهای بزرگ، در یک محیط کوچک اغلب با برخی چالش‌ها و محدودیت‌هایی روبرو هستیم که در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.
خرید لامپ کم مصرف با بهترین قیمت
مشکلات رایج
همان طور که گفته شد، نور پردازی محیط‌های کوچک با برخی مشکلات همراه است که از جمله مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در چنین محیط‌هایی نمی‌توان از یک منبع نور استفاده کرد و بهتر است از چند منبع نور با شدت متوسط استفاده شود
- به کارگیری لوسترهای بزرگ و تزئینی در محیط‌های کوچک امکان پذیر نیست
- از تجهیزات نورپردازی که نور رو به پایین دارند در فضاهای کوچک نمی‌توان استفاده کرد
- استفاده از نورهای گرم در چنین فضاهایی باید محدود باشد چرا که محیط را کوچکتر نشان می‌دهند.
تأثیر بر ادراک فضا
استفاده از نور در هر محیطی به صورت مستقیم می‌تواند بر ادراک بیننده از فضا تاثیر مستقیم خواهد داشت. به کارگیری روش‌های صحیح نور پردازی موجب خواهد شد تا یک فضای معمولی تبدیل به محیطی زیبا با جلوه‌های بصری منحصر به فرد گردد و در مقابل هر چقدر هم که فضا دارای معماری متناسبی باشد، استفاده از نورپردازی غیر اصولی، زیبایی‌های فضا را پنهان خواهد کرد.
بر همین اساس می‌توان در فضاهای کوچک با به کارگیری نورهای پر انرژی و منابع تاکیدی نور، فضا را بزرگ تر نشان داده و ادراک افرادی که به این محیط می‌شوند را دستخوش تغییر قرار داد.
راهکارهای نورپردازی برای فضاهای کوچک
برای داشتن نور پردازی مناسب در فضاهای کوچک معمولا راهکارهای مختلفی از جمله استفاده از نورهای مخفی، ریسه‌های ال‌ای دی، چراغ‌های توکار ، تجهیزات نوری کوچک، آباژور‌های کوچک با پایه‌های بلند و تکنیکهای بازتاب نور وجود دارد، به کمک این روش‌ها می‌توان تا حد زیادی محدودیت فضا را از چشم بیننده پنهان نگه داشت. در ادامه به بررسی دو مورد از مهمترین این راه کار‌ها می‌پردازیم:
استفاده از نورهای مخفی
به کارگیری نورهای مخفی یکی از تکنیکهای جالب نورپردازی محیطی است که قابلیت اجرا درون سقف‌های کاذب، گچبری‌های داخل سقف، کناف و دیوار را دارا بوده و بازتاب آن بر سقف، دیوار یا دیگر المان‌های موجود در فضا، علاوه بر اینکه موجب خستگی چشم نمی‌شود، زیبایی خیره کننده نیز ایجاد می‌کند. از جمله کاربردهای دیگر نورهای مخفی استفاده در فضاهای کوچک به کمک انواع لامپ ال‌ای دی و ریسه شیلنگی، ریسه‌های ال‌ای دی و اس ام دی و دیگر تجهیزات نورپردازی است که می‌تواند در ایجاد حسی آرامش بخش و بزرگتر نشان دادن، درخشندگی و برجسته نمودن عناصر موجود در چنین مکان‌هایی بسیار موثر باشد.
خرید لامپ LED از فروشگاه اینترنتی زینولایت
استفاده از چراغ‌های T5 از جمله بهترین راه حل‌های موجود به عنوان منابع نور مخفی می‌باشد؛ این گونه از منابع نور به دلیل وزن کم و باریک بودن قابلیت نصب در فضاهای محدود را دارند و روش نصب و راه اندازی ساده‌ای نیز دارند و به همین دلیل در طراحی نورهای مخفی فضاهای کوچک گزینه‌ای ایده آل به شمار می‌آیند.
تکنیکهای بازتاب نور
یکی دیگر از روش‌های نورپردازی در فضاهای کوچک استفاده از بازتاب نور در محیط است؛ به همین منظور می‌توان از آینه‌های مختلفی در طراحی دکوراسیون استفاده نمود تا علاوه بر استفاده بیشتر از منابع نوری، حس بزرگ بودن را به بیننده القا نمایند. قرارگیری آینه‌ها در برابر پنجره‌ها موجب بازتاب بیشتر نور طبیعی در فضا می‌شود و همچنین قرار گرفتن آنها در برابر نور مصنوعی نیز با بازتاب نور به سقف و دیوارها زیبایی بصری ویژه‌ای در محیط ایجاد خواهد کرد.
تکنیک دیگر استفاده از بازتاب نور در فضاهای کوچک به این صورت است که برای بزرگ نشان دادن این قبیل محیط ها، از بازتاب مستقیم نور بر روی دیوارها یا المان‌هایی خاص استفاده شده و موجب برجسته تر شدن این عناصر خواهد شد و در نتیجه فضای مورد نظر دارای ابعاد و وسعت گسترده تری به نظر خواهد رسید.
به طور کلی بازتاب نور در هر فضایی می‌تواند موجب القای حس بزرگی و عمق بیشتری خواهد شد و می‌توان با به کارگیری هوشمند و جهت دار بازتاب منابع نوری، هر چه بیشتر این حس را در بیننده تقویت کرد. برای ایجاد این انعکاس‌های هدفمند اغلب از لامپ‌های توکار یا ریلی که فضای کمی اشغال می‌کنند، در محیط‌های کوچک استفاده می‌شود.
نتیجه گیری
طراحی نورپردازی برای فضاهای کوچک با مشکلات متعددی از جمله کمبود جا برای نصب تجهیزات یا محدودیت در به کارگیری رنگ‌های مختلف نوری همراه است. استفاده از نورهای گرم؛ لوسترهای بزرگ و چراغ‌هایی که منبع نور رو به پایین دارند، در چنین فضاهای با محدودیت مواجه است و برعکس باید تلاش کرد تا برای بزرگنمایی فضاهای کوچک از نورهای پرانرژی و منابع نوری کوچک و شکیل استفاده نمود.
از جمله مهمترین راه حل‌هایی که برای مقابله با چنین چالش‌هایی وجود دارد می‌توان به استفاده از نورهای مخفی در سقف‌های کاذب، زیر کابینت‌ها یا کناف ها، گچ بری دیوارها و همچنین به کارگیری صحیح و اصولی تکنیکهای بازتاب نور اشاره کرد. بازتاب نور در آینه یا بر روی دیوار و المان‌های موجود در محیط علاوه بر ایجاد زیبایی بصری، می‌تواند عمق و وسعت بیشتری در ذهن بیننده ایجاد نماید.
البته نباید فراموش کرد که در کنار نورپردازی صحیح ، نحوه چینش مبلمان و وسایل و همچنین نوع رنگ‌های به کار رفته در دکوراسیون داخلی فضا نیز باید به صورت اصولی طراحی و اجرا شده باشد. در این مطلب تلاش کرده ایم تا پس از بررسی چالش‌های موجود در نورپردازی فضاهای کوچک، به صورت مختصر برخی از راه حل‌های موجود برای چنین مشکلاتی را مورد بررسی قرار دهیم.
سوالات متداول
1- برای اینکه محیط را بزرگتر از حد معمول نشان دهیم، بهتر است از چه رنگ‌هایی نوری استفاده شود؟
به کارگیری منابع نور روشن مانند سفید یا مهتابی در نورپردازی می‌تواند به بیننده حس وسعت و بزرگی محیط را القا کند و در مقابل استفاده از نورهای گرم فضا را محدود تر نشان خواهد داد.
2- دو مورد از مهمترین راه حل‌های مقابله با چالش‌های موجود در نور پردازی فضاهای کوچک کدامند؟
استفاده از نور مخفی در بخش‌هایی مانند سقف کاذب و دیوار و به کارگیری تکنیکهای بازتاب نور مانند بازتابش نور در آینه‌ها یا انعکاس مستقیم نور بر روی دیوار یا المان‌های موجود در دکوراسیون